Procedowane zmiany w Kodeksie pracy. Czy będą dodatkowe przerwy ze względu na upały?
Ministerstwo Pracy zamierza wprowadzić zmiany dotyczące wykonywania obowiązków służbowych w upalne dni. Obecnie w przepisach BHP nie ma regulacji odnoszących się do maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca. Natomiast jest ustalona temperatura minimalna. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dr Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zleciła prace przygotowawcze, których celem jest uregulowanie pracy w wysokich temperaturach oraz ochrona pracowników przed upałami. Procedowane są zmiany i istnieje prawdopodobieństwo, że resort wprowadzi do Kodeksu pracy dodatkowe przerwy w wykonywaniu pracy ze względu na upały.
Maksymalna temperatura w pracy i przerwy przysługujące pracownikom
Z powodu zmian klimatycznych letnie miesiące są coraz cieplejsze, a dni z temperaturą powyżej 30 czy 35 stopni są coraz częstsze. Jak wskazuje resort, pracownicy oraz związki zawodowe zwracają uwagę na ten problem, jednak poprzedni rząd nie podjął adekwatnych działań w tym przedmiocie.
Nad sprawą pochyliła się również Rada Ochrony Pracy, która uważa za niezbędne wypracowanie odpowiednich rozwiązań legislacyjnych. Okazuje się, że wielu pracodawców zgłasza wątpliwości dotyczące możliwości zwolnienia pracowników z pracy lub skrócenia godziny pracy w upalne dni. Zasadne jest zatem przejrzyste legislacyjne uregulowanie tejże kwestii.
Badania wykazują, że pracownicy i pracownice po przekroczeniu 50. roku życia dużo gorzej adaptują się do wysokich temperatur. Bardzo groźne dla zdrowia są również duże zmiany w temperaturze (zwłaszcza powyżej 15 st. C). Obecnie Unia Europejska nie ma wspólnych regulacji w tym zakresie, ale apeluje o to Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC), zrzeszająca ponad 92 związki zawodowe z całej Europy. Wezwała ona Komisję Europejską do wprowadzenia przepisów określających maksymalną dopuszczalną temperaturę w miejscu pracy na terenie całej Unii Europejskiej.
W krajach członkowskich niektórzy ustawodawcy zdecydowali się na wprowadzenie maksymalnej temperatury w pomieszczeniach, (np. 28 stopni Celsjusza obowiązuje w Słowenii). W wielu krajach po przekroczeniu pewnej temperatury pracownik ma prawo do płatnej przerwy od pracy albo odpoczynku w chłodnym pomieszczeniu. Inną możliwością jest taka zmiana organizacji pracy, żeby w czasie największego upału pracownicy mieli przerwę.
Praca podczas upałów. Jakie zasady teraz obowiązują?
W Polsce już teraz pracodawców obowiązują pewne zasady związane z pracą podczas upałów. Są to m.in. obowiązki:
- zapewnienia nieodpłatnie napojów, m.in. pracownikom na stanowiskach pracy, na których temperatura przekracza 28 stopni C;
- zapewnienia nieodpłatnie napojów, m.in. pracownikom na stanowiskach pracy, na których temperatura przekracza 28 stopni C;
- zapewnienia klimatyzowanych pomieszczeń do wypoczynku pracownikom wykonującym pracę w pomieszczeniach, w których temperatura spowodowana procesami technologicznymi jest stale wyższa niż 30 stopni C;
- dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach istnieje możliwość wprowadzenia dodatkowych przerw w pracy – wynika to z art. 145 § 1 Kodeksu pracy;
- w Kodeksie pracy umieszczono także regulację, z której wynika, że w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy oraz gdy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika (albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom) pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.