Aktywacja usług dodatkowych oraz ich wprowadzenie do umowy wymaga wyraźnej zgody konsumenta. Przepisy prawa, w tym ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta („Ustawa”), jasno definiują obowiązki przedsiębiorców w zakresie informowania klientów oraz pozyskiwania ich zgody na dodanie odpłatnych świadczeń do zawartej umowy. Zgodność działań przedsiębiorców z tymi regulacjami jest przedmiotem kontroli Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a podmioty naruszające swoje obowiązki obciążane są sankcjami.
Obowiązek uzyskania zgody
Zgodnie z art. 10 Ustawy, przedsiębiorcy są zobowiązani do uzyskania wyraźnej zgody konsumenta na wszelkie dodatkowe płatności związane z usługami wykraczającymi poza umowę podstawową. Oznacza to, że wprowadzenie nowych, odpłatnych usług bez wcześniejszej zgody klienta jest naruszeniem przepisów i może skutkować unieważnieniem tych zmian oraz zastosowaniem kar.
Transparentność Informacyjna
Prawo wymaga, aby przedsiębiorcy jasno informowali klientów o warunkach umowy, w tym o kosztach związanych z dodatkowymi usługami. Zgodnie z art. 12 Ustawy, konsumenci muszą być informowani o kluczowych elementach umowy, co obejmuje również możliwość rezygnacji z dodatkowych usług. Niedopełnienie tego obowiązku może prowadzić do sytuacji, w której klienci zostaną obciążeni kosztami, o których nie byli świadomi.
Automatyczne uruchamianie usług
W praktyce występują przypadki, w których przedsiębiorcy automatycznie aktywują usługi dodatkowe, obciążając klientów kosztami bez wcześniejszej zgody. Takie działania są niezgodne z zasadą ochrony konsumentów wynikającą z Ustawy, która wskazuje na konieczność zapewnienia klientom realnej możliwości dokonania świadomego wyboru.
W ostatnim czasie pod lupą UOKiK w powyższym zakresie znalazły się firmy świadczące usługi w zakresie mediów oraz telekomunikacyjne. Przedsiębiorcy m.in. uruchamiali dodatkowe pakiety usług bez zgody klientów, za co automatycznie naliczali wyższy abonament lub opłaty dodatkowe. Takie praktyki zostały zakwestionowane przez Prezesa UOKiK, który postawił tym podmiotom zarzuty i wydał decyzję zobowiązującą. Klienci naruszających przedsiębiorców otrzymają rekompensatę – zwrot opłat za niezamówione usługi.
– Od dawna apelujemy do przedsiębiorców, aby zapewniali swoim klientom rzeczywistą możliwość wyboru i oceny, czy chcą uruchomić usługi wykraczające poza świadczenie główne i jego kwotę. Po stronie przedsiębiorcy jest uzyskanie od konsumentów wyraźnej zgody na każdą dodatkową płatność za taką usługę, najpóźniej w chwili zawierania umowy – apeluje Prezes UOKiK.
Odpowiedzialność przedsiębiorców
Przedsiębiorcy mogą ponosić odpowiedzialność za naruszenie przepisów, w tym obowiązek zwrotu nadpłaconych kwot lub odszkodowania. Dodatkowo, narażają się oni na kary finansowe ze strony organów regulacyjnych, co może negatywnie wpłynąć na ich reputację oraz sytuację finansową.
Kluczowa jest świadomość regulacji i ich przestrzeganie
Przedsiębiorcy muszą ściśle przestrzegać przepisów dotyczących ochrony konsumentów, zwłaszcza w kwestii uzyskiwania zgody na dodatkowe usługi. Ważne jest, aby jasno informowali klientów o wszelkich zmianach w umowach i kosztach. Dbanie o transparentność w komunikacji nie tylko pozwala unikać problemów prawnych i sankcji finansowych, ale także pomaga budować stabilne relacje z klientami.